Een parterre de broderie is een sierperk met bloem- en bladmotieven van buxus, afgewisseld met vul-materialen, zoals steenslag, schelpen of zand. Een parterretuin komt het meest tot zijn recht gezien vanaf het bordes, en nog beter vanaf de hoofdverdieping van een chateau of een landhuis.
Chateau Villandry (Wikipedia)
De Tuilerieen naast het Louvrepaleis in 1615
Linksonder de dienstwoning van de familie LeNotre (wikipedia Jean Le Notre)
Zee aanzicht Vlissingen. In: H. Sakkers, Vesting Vlissingen, 2004, p.23
Vlissingen na de opstand tegen de Spaanse overheersing. De bastions aan de oostzijde zijn overblijfselen van de citadel die alleen naar de stadszijde werd geslecht.
In: H. Sakkers, Vesting Vlissingen, 2004, p.17. Historisch-topografische atlas (GAV)
Fort Rammekens in vogelvlucht getekend in het begin van de 17e eeuw. In: H. Sakkers, Vesting Vlissingen, 2004, p. 21 (KZGW)
De rede van fort Rammekens in de 17e eeuw.
Uit: Hans Sakkers, Vesting Vlissingen, 2004, p. 23 (KZGW)
Chateau Fontainebleau van bovenaf (Wikipedia)
De oudste afbeelding van slot Naaldwijk 1609
later Hontsholredijck (Honselaarsdijk), kaart Jan Pietersz. Dou
Het oude motte-kasteel 1609 en rechts Floris Balthasars’ kaart uit 1611: het slot als donjon met dijken en wegen (in: Bezemer-Sellers, Courtly Gardens in Holland 1600-1650, p. 19)
Honselaarsdijk tussen 1615 en 1625 (als je de Waeterynk kaart een kwartslag naar beneden draait, zie je het kleine kasteel op het eiland, en dwars door de bestaande verkaveling de eerste lijnen van de geplande vorstelijke toegangslaan.
(in: Bezemer-Sellers, Courtly Gardens in Holland 1600-1650, p. 19)
Detail uit het kaartboek van Naaldwijk (Gemeentearchief Naaldwijk)
De eerste lijnen van de vorstelijke toegangsweg, de latere Nieuwe Laan (de allee)
Kleurplaat II in Bezemer-Sellers, Courtly Gardens in Holland 1600-1650.
Kaart Hontsholredijck met toegangsweg en tuinen 1625, gesigneerd door F.J. van der Sallem.
(in: Bezemer-Sellers, kleurplaat IV)
Simon Stevin (Wikipedia)
Hortus Botanicus Padua 1545 Biblioteca dell’ Orto Botanico In: Bezemer-Sellars p. 242
Op deze plattegrond is de voltooide ‘buitenkamer’ met tweelingcirkel goed zichtbaar.
Simon Stevin: Prinsenhuis Vlissingen met tuinontwerp van acht rechthoekige compartimenten en een driehoekige afsluiting met twee cirkels en labyrint (in: Bezemer-Sellers, p. 125).
Een van de duurste en meest beroemde voorbeelden van breking in de tulp, zorgvuldig gecultiveerd: de Semper Augustus (Wikipedia).
Joan Blaeu, gravure van het Binnenhof in 1649 (in: Tooneel der Steden, KB Den Haag)
De ‘buitenkamer’ van stadhouder Maurits grenzend aan het Binnenhof
Gravure Hendrick Hondius 1620 (KB Den Haag)
De twee helften van de wereld, 1617 (Maritiem Museum Rotterdam) in: Bezemer-Sellers, p. 256.
De Triangel van Simon Stevin, Vlissingen (detail tuinontwerp Prinsenhuis)
Een labyrint en twee ronde berceaux omsloten door gekanteelde muren
(in: Bezemer-Sellers, p. 126).
Deze latere kaart van Delfland geeft een idee hoezeer het domein Hontsholredijck gevorderd was toen Pierre Monjoie uit Engeland terugkwam (Kaartboek van Naaldwijk).
De west en oostparterre van André Mollet (in: Keblusek, Vorstelijk vertoon, p. 108)
Honselaarsdijk in vogelvlucht 1638, ingekleurde gravure door B.F. van Berckerode
(in: Bezemer-Sellers, kleurplaat III).
Detail van hierboven: Het huis met aan weerszijden de parterres van André Mollet (in: Keblusek p. 112).
Het latere uitgebreide Honselaarsdijk in 1683 (in Bezemer-Sellers, kleurplaat VI).
Zwitserse gardist in: Costumes de la cour de Rome (Wikipedia)
2e édition / Lith. A.L. Lavoisier, Paris. Ancienne maison Silvestre, Paris 1852, plaat 43.